Projecten - Integraal onderzoek
| |
Economische en maatschappelijke effecten Het Van Weel-Bethesda Ziekenhuis |
 |
Opdrachtgever: Paulina.nu
Paulina.nu heeft aan Bureau Louter verzocht het economisch en maatschappelijk belang van Het Van Weel-Bethesda Ziekenhuis (VWB) te bepalen. Bij het economisch belang gaat het daarbij om de omzet/productie, toegevoegde waarde en werkgelegenheid naar werkplaats (de locatie van bedrijven en instellingen), bij het maatschappelijk belang om de werkgelegenheid naar de woonplaats van werknemers. Het maatschappelijk belang kan ook breder worden getrokken, zoals naar een goede bereikbaarheid van medische zorg, met in dit rapport specifieke aandacht voor ziekenhuiszorg. Tevens levert een ziekenhuis binnen aanvaardbare afstand een bijdrage aan de woonaantrekkelijkheid van een gemeente. Nadrukkelijk is in dit onderzoek niet alleen het economisch en maatschappelijk belang voor de gemeente Goeree-Overflakkee bepaald, maar ook voor andere delen van Nederland, met specifieke aandacht voor wat (naast Goeree-Overflakkee zelf) als het 'achterland' van het VWB zou kunnen worden beschouwd, namelijk Schouwen-Duiveland en - vooral - het westelijk deel van Voorne-Putten. Als voorbeeld van de resultaten staan in onderstaand kaartbeeld de maatschappelijke effecten in termen van banen.
Totale maatschappelijke effecten: banen per km² naar woonplaats
| |
De Staat van Goeree-Overflakkee |
|
Opdrachtgever: Gemeenteraad Goeree-Overflakkee
Op verzoek van de gemeenteraad van Goeree-Overflakkee heeft Bureau Louter onderzoek verricht naar de economische en demografische ontwikkelingen in de gemeente. Kort samengevat luidde de vraagstelling voor het onderzoek:
'Het vervaardigen van een rapport dat een nauwkeurig en objectief beeld geeft van de lokale economische status van Goeree-Overflakkee en dat aan de hand daarvan ontwikkelingsmogelijkheden schetst: hoe staat het eiland ervoor, wat valt er te verwachten, hoe kan daarop worden geanticipeerd en welke verschillen bestaan er tussen kernen?.'
Naast het rapport zijn voor Goeree-Overflakkee afzonderlijk ook nog zes 'standaardproducten' van Bureau Louter opgesteld, namelijk:
- een Gelijkenisprofiel
- de Vitaliteitscan
- de Monitor Sociaal-Economische Prestaties
- een Woonaantrekkelijkheidscan
- het Profiel Brede Welvaart
- een Relatiepatronenscan
Als een voorbeeld van de resultaten staat in onderstaand kaartbeeld de score van de plaatsen op Goeree-Overflakkee naar hun totaalscore op de brede welvaart.
Totaalscores plaatsen voor brede welvaart (rapportcijfers)
| |
De Staat van de Economie van Zoetermeer |
|
Opdrachtgever: Gemeente Zoetermeer
De gemeente Zoetermeer wenst het 'ecosysteem' van de bedrijvigheid in beeld te brengen. In 2019 is 'De Staat van Zoetermeer 2019' (Bureau Louter) verschenen. Voor de onderdelen daarvan die betrekking hadden op economie en de arbeidsmarkt wenst de gemeente Zoetermeer een actualisering naar de meest actuele datum waarvoor gegevens beschikbaar zijn (een 'statistische onderlegger'). Dit rapport had dus vooral als doel om feiten en cijfers op een rijtje te zetten, inclusief een korte duiding van de resultaten.
Onderzocht zijn de economische structuur en ontwikkelingen, met een onderscheid naar de totale bedrijvigheid, het midden- en kleinbedrijf en ZZP'ers. Naast de huidige situatie en ontwikkelingen in het verleden zijn tevens prognoses opgesteld voor de ontwikkeling van het aantal arbeidsplaatsen in de periode 2021-2026. De arbeidsmarkt is onderzocht aan de hand van woon-werk stromen (pendel), kenmerken van de beroepsbevolking en spanning op de arbeidsmarkt.
Naast ontwikkelingen op gemeentelijk niveau is ook aandacht besteed aan binnengemeentelijke verschillen, namelijk tussen buurten, tussen zeven ten behoeve van dit onderzoek onderscheiden 'locatietypen' en aan verschillende locaties binnen die locatietypen (delen van de binnenstad, bedrijventerreinen, kantoorlocaties, winkelgebieden, zorg/onderwijs locaties, specifieke werklocaties en woongebieden.
Uit onderstaand kaartbeeld blijkt dat pendelstromen per saldo meer naar dan vanuit Zoetermeer gaan in gemeenten aan de oostzijde van Zoetermeer en meer vanuit Zoetermeer komen dan naar Zoetermeer gaan in gemeenten aan de westzijde van Zoetermeer.
Saldo inkomende en uitgaande pendel, dec. 2014/ dec. 2019
Toelichting: Weergegeven is het pendelsaldo als percentage van de werkzame beroepsbevolking per gemeente. De pendel van werknemers is aangevuld met de pendel van zelfstandigen (die voor een zeer groot deel binnen hun woonplaats werken). De bron van de gegevens is het CBS. In de rood gekleurde gebieden is sprake van meer pendel naar Zoetermeer dan vanuit Zoetermeer (een positief pendelsaldo vanuit de optiek van Zoetermeer), in de blauwe gebieden van meer pendel vanuit Zoetermeer dan naar Zoetermeer.
Met een gele contour zijn de kernsteden uit de gebiedsindeling van Bureau Louter weergegeven.
| |
De Staat van Zoetermeer |
|
Opdrachtgever: Gemeente Zoetermeer
In 2019 heeft Bureau Louter De Staat van Zoetermeer opgesteld. Daarin stonden analyses over economische en demografische ontwikkelingen in Zoetermeer. De gemeente Zoetermeer wenste een actualisatie van dit onderzoek, met hier en daar wat andere accenten. Gewenst was een zo actueel mogelijk beeld van de stand van zaken op sociaal-economisch, demografisch en economisch gebied. Daarnaast wenste de gemeente Zoetermeer inzicht te krijgen in belangrijke trends, met een accent op recente ontwikkelingen (zo mogelijk voor de periode 2018-2020). Naast het gemeentelijk niveau bestond ook behoefte aan inzichten in de verschillen tussen delen binnen Zoetermeer (wijken of postcodegebieden).
Ten behoeve van dit onderzoek heeft Bureau Louter vijf producten opgesteld en op basis daarvan een hoofdlijnenrapportage.
- Een Monitor Sociaal-Economische Prestaties voor de periode 2005-2020, met specifieke aandacht voor de periode 2018-2020.
- Een Vitaliteitscan voor Zoetermeer, met een accent op de economische ontwikkeling.
- De gemeentelijke Staat van Zoetermeer, met als thema's brede welvaart, materiële welvaart, woningprijzen, economische prestaties en woonaantrekkelijkheid.
- Een 'wijkanalyse', met aandacht voor verschillen tussen deelgebieden in Zoetermeer op het gebied van sociaal-economische prestaties, brede welvaart en woonaantrekkelijkheid.
- Analyses van migratiepatronen in Zoetermeer op het niveau van postcodegebieden in de periode 1998-2019 en daarin bestaande patronen. Dat betreft zowel binnengemeentelijke als intergemeentelijke migratie.
In onderstaande figuur staat staan als illustratie de 'prestaties' per wijk op een aantal onderdelen van de brede welvaart, namelijk 'materiële welvaart', 'baankansen' en 'gezondheid'.
Brede welvaart: materiële welvaart, baankansen en gezondheid
| |
Omgevingsanalyse Centrum VDT Apeldoorn |
|
Opdrachtgever: Gemeente Apeldoorn
De gemeente Apeldoorn en vijf onderwijsinstellingen hebben de intentie een Centrum voor Veiligheid en Digitale Transformatie te starten. Daarin worden onderwijs- en onderzoeksactiviteiten op het gebied van veiligheid (met specifieke aandacht voor cybersecurity) en ICT (met specifieke aandacht voor digitale transformatie) op één locatie in Apeldoorn geconcentreerd.
Aan Bureau Louter is verzocht te bepalen wat de behoefte is aan een dergelijk Centrum, waarbij het de vraag is wat de kansrijkheid is van 'VDT-activiteiten' en in hoeverre Apeldoorn een geschikte locatie zou zijn. Tevens is het de vraag welke mogelijke effecten er uit kunnen gaan van de oprichting van het Centrum VDT op Apeldoorn en de regio. Effecten kunnen er zijn op economisch gebied en (daaraan verwant) de arbeidsmarkt en op demografisch gebied. Aspecten die een rol spelen zijn de verruiming van het arbeidsaanbod, beter functioneren van de bestaande bedrijven en een impuls aan het aantal startende bedrijven.
De conclusie van het onderzoek is dat het initiatief zeer kansrijk is en aansluit bij het economisch DNA van Apeldoorn als belangrijke ICT-stad en als stad met een omvangrijk veiligheidscluster. Vooralsnog zijn bedrijven die VDT als primair product/dienst hebben nog niet in heel sterke mate geconcentreerd in de regio Apeldoorn, maar is er sprake van veel vraag naar personeel met dergelijke vaardigheden, bijvoorbeeld bij organisaties als Achmea, de Belastingdienst en het Kadaster.
In samenwerking met Q-Modus is op basis van de Innovatiespotter een 'relatieve VDT-impactscore' bepaald. Daarbij is per bedrijf een score bepaald voor de mate waarin de activiteiten aansluiten bij 'veiligheid en digitale transformatie' (de mate van 'relevantie' per bedrijf). De scores zijn bepaald door rekening te houden met de omvang van de bedrijven en regionale scores zijn gecorrigeerd voor de omvang van de regio (in termen van het aantal inwoners van 18-66 jaar).
Relatieve VDT-impactscore binnen totale bedrijvigheid
Bron: Innovatiespotter; bewerking: Bureau Louter
Toelichting: Per VDT-bedrijf is de VDT-impactscore bepaald. Vervolgens zijn 'potentiaalscores' berekend. Daarbij wordt de score voor een postcodegebied bepaald door het postcodegebied zelf en alle andere postcodegebieden binnen een bepaalde hemelsbrede afstand. Hier is gekozen voor een afstand van tien kilometer hemelsbreed. De bijdrage aan de score neemt daarbij recht evenredig af met de afstand. Weergegeven is de impactscore per duizend inwoners van 18-66 jaar. De overgang van blauw naar rood markeert het nationaal gemiddelde.
| |
Functies van de binnenstad van Groningen |
|
Opdrachtgever: Gemeente Groningen
In samenwerking met: Sweco
De gemeente Groningen heeft aan Sweco en Bureau Louter opdracht verleend een brede monitor voor het functioneren van de binnenstad van Groningen op te stellen. Naast een grote enquête om de omvang van het bezoek van de binnenstad en de motieven daarvoor te bepalen, hebben ook uitvoerige kwantitatieve analyse van trends en ontwikkelingen plaatsgevonden. Dat deelproject is uitgevoerd door Bureau Louter. Er is onder andere aandacht besteed aan de ontwikkelingen van inwoners en woningen, de ontwikkeling van de bedrijvigheid en ruimtelijke ontwikkelingen (bedrijfsruimtes, kantoorpanden, winkelpanden, horeca). Daarbij is gebruik gemaakt van een zeer breed palet aan gegevens. Tevens is een scherp beeld geschetst van de huidige kenmerken van de binnenstad van Groningen. Als illustratie daarvan staat in onderstaand kaartbeeld de ruimtelijke spreiding van verkooppunten in en rond de binnenstad.
Verkooppunten Binnenstad Groningen 2020
| |
Relatiepatronen Hardenberg |
|
Opdrachtgever: Gemeente Hardenberg
Voor de op te stellen omgevingsvisie had de gemeente Hardenberg behoefte aan objectieve gegevens over de omvang van haar verzorgingsgebied. Binnen de gemeente lijkt met name de kern Hardenberg een bovenlokale 'streekfunctie' te vervullen. Er gaan getallen rond als 'een verzorgingsgebied van 200 duizend inwoners', maar een onderbouwing daarvan ontbreekt. De vraag voor dit onderzoek luidde daarom: 'Wat is de omvang van het verzorgingsgebied (hoe groot is de verzorgingsfunctie) van Hardenberg en om welk gebied gaat het daarbij?'
Zowel voor de gemeente als geheel als voor delen daarbinnen (met name voor de kernen Hardenberg en Dedemsvaart) heeft Bureau Louter de relatiepatronen in beeld gebracht voor aspecten als migratie (de woningmarkt), pendel (de arbeidsmarkt) en de voorzieningenmarkt (met een onderscheid naar winkels, vrijetijdsactiviteiten, onderwijs en zorg). In grote lijnen luidt de conclusie dat de kern Hardenberg een arbeidsmarktfunctie en voorzieningenfunctie vervult die ruim uitstijgt boven wat op grond van de bevolkingsomvang van die kern verwacht mocht worden. Voor de gemeente als geheel geldt een bovengemeentelijke functie echter slechts in beperkte mate en alleen voor specifieke typen voorzieningen.
Als illustratie is in onderstaande figuur de verdeling van leerlingen in het voortgezet onderwijs naar de afstand die zij van school wonen weergegeven voor Hardenberg en de twee kernen waar voortgezet onderwijs wordt aangeboden. Daaruit blijkt onder andere dat de leerlingen die onderwijs volgen bij in de kern Hardenberg gevestigde middelbare scholen wat grotere afstanden afleggen dan gemiddeld in Nederland. Dat wijst op een bovenlokale functie. Voor de scholen in Dedemsvaart is daar minder sprake van.
Afstand leerlingen voortgezet onderwijs instellingen, naar locatie van scholen
Toelichting: Voor alle leerlingen in het voortgezet onderwijs is de hemelsbrede afstand tot hun school bepaald. Dat is onderverdeeld in stapjes van honderd meter. Vervolgens is per honderd meter interval het aandeel van de leerlingen in het totaal aantal leerlingen dat onderwijs volgt in de gemeente en de kernen Hardenberg en Dedemsvaart bepaald.
| |
Economische potenties ontwikkellocaties Groningen |
|
Opdrachtgever: Gemeente Groningen
Momenteel maakt de gemeente Groningen plannen voor het ontwikkelen van woningbouw op het voormalige Suikerfabriekterrein (2.500 à 5.000 woningen). Het is de ambitie om hier ook plaats in te ruimen voor aanzienlijk meer bedrijfsruimte dan gangbaar is in traditionele nieuwbouwwijken. Het gaat om een zeer omvangrijk gebied dat op dit moment voor een groot deel niet (meer) bebouwd is. Daarnaast maakt de gemeente werk van de transformatie van Stadshavens binnen de Eemskanaalzone. Op dit moment is een groot deel van dat gebied nog in gebruik als bedrijventerrein. Voor beide gebieden wenst de gemeente inzicht in de kansen voor het vervlechten van bedrijvigheid met wonen. Ook wenst de gemeente een inschatting van de kansen voor de ontwikkellocatie Spoorzone en voor bedrijvigheid op de uitleglocatie Meerstad-EKZ (Meerstad Eemskanaalzone).
Door Bureau Louter is per ontwikkellocatie bepaald wat het aantal arbeidsplaatsen is dat normaal gesproken mag worden verwacht, met een onderscheid naar economische activiteiten. Per ontwikkellocatie is daarbij voor een op maat gesneden aanpak gekozen. Naast een inschatting (tot 2035) van wat 'gangbaar' is, heeft ook een inventarisatie plaatsgevonden van mogelijkheden om tot een groter aantal arbeidsplaatsen te komen wanneer voor de ontwikkellocaties een insteek wordt gekozen van gemengde 'woon-werk locaties'.
| Vier ontwikkellocaties in Groningen |
 |
| Toelichting: Weergegeven zijn de vier ontwikkellocaties (blauw), alle bedrijventerreinen die ooit bestaan hebben (geel gearceerd), de binnenstad en de twee ringen (van 1 en 3 kilometer) rond de binnenstad (rood). |
| |
Economische perspectieven voor Noordenveld |
|
Opdrachtgever: Gemeente Noordenveld
Het doel van dit onderzoek was te komen tot een duidelijk beeld van waar de economie van Noordenveld/Roden op dit moment 'staat', welke ontwikkelingen er zijn geweest, wat er te verwachten valt voor de toekomst en welke kansen op het gebied van bedrijvigheid uit de cijfermatige analyse kunnen worden afgeleid. Dat is economiebreed gebeurd. 'Economiebreed' wil zeggen dat niet alleen de ontwikkeling van de bedrijvigheid zelf relevant is, maar ook factoren die de economische perspectieven beïnvloeden, zoals de arbeidsmarkt, bedrijfsruimte, bereikbaarheid en infrastructuur.
Er is specifieke aandacht besteed aan drie locaties, namelijk aan bedrijventerrein Haarveld, aan mogelijke toekomstige ontwikkelingen op de Vrijetijdsboulevard (een specifiek op 'leisure' gerichte bedrijfslocatie) en aan de ontwikkelingspotenties van het centrum van Roden.
Het resultaat van het onderzoek was een breed en diep inzicht in het functioneren van de economie van Noordenveld, met specifieke aandacht voor de kern Roden en de drie genoemde locaties daarbinnen. Daarin zijn ook prognoses opgesteld aan de hand waarvan de gemeente keuzes kan maken op het gebied van bedrijventerreinen, kantoorruimte en de ontwikkeling van het centrum van Roden (onder andere wat betreft de winkelfunctie).
| Ontwikkeling vierkante meters winkelruimte naar type bedrijvigheid, Centrum Roden, 2019-2030 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |
Economisch profiel Drimmelen |
|
Opdrachtgever: Gemeente Drimmelen
In dit onderzoek worden feiten en cijfers op een rij gezet die betrekking hebben op de economie van Drimmelen in brede zin. Er zijn zes thema's en er wordt aandacht besteed aan een speerpuntsector, namelijk toerisme & recreatie. De situatie en ontwikkelingen in Drimmelen worden veelal vergeleken met nationale trends, met een drietal groepen benchmarkgemeenten (kleine gemeenten in West-Brabant, Brabantse suburbane gemeenten en de tien gemeenten in Nederland die het meest op Drimmelen lijken) en soms met Breda.
Naast de huidige stand van zaken en ontwikkelingen in het verleden zijn ook relatiepatronen in beeld gebracht. Daaruit blijkt bijvoorbeeld dat slechts een derde deel van de werkzame inwoners uit Drimmelen in de gemeente zelf werkt en ruim een zesde deel in Breda. Een opvallend resultaat uit het onderzoek is dat de speerpuntsector toerisme & recreatie per hoofd van de bevolking ruim minder arbeidsplaatsen levert dan het nationaal gemiddelde. Hier ligt nog ruimte voor verbetering om de toeristisch/recreatieve kwaliteiten om te zetten in economische effecten voor de gemeente.
| Aandeel gemeenten in pendel vanuit Drimmelen (totaal = 100%) |
 |
| |
Second opinion Verdubbeling N33 Zuidbroek Appingedam (2018) |
|
Opdrachtgever: Projectorganisatie N33 Midden
De N33 tussen Appingedam (om precies te zijn de aansluiting op de N362) en Zuidbroek (de aansluiting op de A7) zal worden verdubbeld. Er is daarvoor een aantal alternatieven ontwikkeld. Het primaire doel is om door een verbetering van de bereikbaarheid (als gevolg van de verdubbeling van de N33) een impuls te geven aan de economie van de regio Eemsdelta. In hoofdstuk 2 van de 'Verkenning Verdubbeling N33' staat een 'analyse van problemen en ambities' . Deze is deels gebaseerd op verouderde gegevens. Aan Bureau Louter is gevraagd een second opinion te geven op dit hoofdstuk. Het gaat daarbij vooral om de vraag in hoeverre mobiliteit en infrastructuur een rol spelen bij het doel om economische structuurversterking voor de regio te realiseren: welke kansen liggen er, maar ook welke bedreigingen.
De opdracht luidde:
Een second opinion uitvoeren op het hoofdstuk 'analyse' uit de aanvulling op de 'MER Verdubbeling N33 Zuidbroek-Appingedam' door:
- Te beoordelen of de feiten de argumentatie voldoende onderbouwen.
- Er mogelijk nieuw economisch feitenmateriaal aan die argumentatie is toe te voegen en deze ook aan te geven.
- Mogelijk concrete tekstvoorstellen aan te leveren op basis van de twee bovenstaande punten.
Bij het bepalen van mogelijke effecten spelen onder andere bestaande relatiepatronen op het gebied van woon-werk stromen en voorzieningenrelaties een rol. Zo blijkt bijvoorbeeld dat een verdubbeling van de N33 de bereikbaarheid van de Eemsdeltaregio voor hoog opgeleiden zal verbeteren, zodat er op dat gebied minder knelpunten op de arbeidsmarkt vor dat type werkenden zullen ontstaan.
| Pendelstromen naar Eemsdelta, onderscheid naar opleidingsniveau | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Toelichting: Percentage tellen in kolommen op tot 100%. 'Laag' is basisonderwijs, vmbo en mbo1, 'midden' is mbo, havo en vwo, 'hoog' is hbo en wo. 'Noord-Groningen' bestaat uit Zuidhorn, De Marne, Winsum, Bedum en Ten Boer. 'Zuidrand' bestaat uit Oldambt, Hoogezand-Sappemeer, Slochteren, Menterwolde en Veendam. 'Grotere afstand' is de som van de stad Groningen, Overig Groningen, Drenthe en Overig Nederland. Bron: CBS Enquête Beroepsbevolking | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |
De arbeidsmarkt van de CTNV-regio |
|
Opdrachtgever: Strategische Board Stedendriehoek
De arbeidsmarktregio Cleantechregio en Noord-Veluwe heeft door Bureau Louter een arbeidsmarktonderzoek uit laten voeren, met als onderzoeksopdracht:
'Met een arbeidsmarktonderzoek willen we vanuit de regio meer zicht krijgen op de arbeidsmarkt in (sub)regionaal perspectief en op te verwachten ontwikkelingen. Ook de relatie onderwijs-arbeidsmarkt speelt daarin een belangrijke rol, met name in hoeverre er discrepanties worden voorzien tussen vraag (vanuit het bedrijfsleven) en aanbod (vanuit het onderwijs)'.
In het onderzoek is door Bureau Louter onderscheid gemaakt tussen de subregio's Noord-Veluwe, Apeldoorn, Zutphen en Deventer. Naast een hoofdlijnenrapportage, met overwegingen voor het beleid is een analyserapport opgesteld waarin op een groot aantal thema's wordt ingegaan die van belang zijn voor de arbeidsmarkt. Naast ontwikkelingen in het verleden en de huidige situatie zijn ook prognoses opgesteld voor de middellange en lange termijn. Naast vraag-aanbod confrontaties wordt ook ingegaan op thema's als de lokale en regionale effecten van de robotisering en de gevolgen voor de regionale en lokale arbeidsmarkt van de energietransitie.
Uit onderstaande kaart blijkt onder andere dat er tussen het westelijk deel (Noord-Veluwe) en het oostelijk deel (de subregio's Zutphen en Deventer) nauwelijks arbeidsmarktrelaties bestaan.
| Arbeidsmarktrelaties: pendelstromen als % van de totale pendel binnen, naar en vanuit de CTNV-regio |
 |
| |
Bedrijventerreinen in Zoetermeer |
|
Opdrachtgever: Gemeente Zoetermeer
De gemeente Zoetermeer wenste inzicht te krijgen in de economische betekenis van bedrijventerreinen in de gemeente in het algemeen en van de wat oudere terreinen Zoeterhage, Rokkehage en Hoornerhage in het bijzonder. De volgende vragen zijn door Bureau Louter in dit onderzoek onder andere beantwoord:
- Wat is de economische betekenis van bedrijventerreinen in Zoetermeer?
- Wat is het belang van bedrijventerreinen voor de werkgelegenheid in Zoetermeer?
- Wat zijn de mogelijke effecten indien (delen van) bedrijventerreinen in Zoetermeer hun bedrijfsbestemming verliezen als gevolg van een transformatie naar woningbouw en de aanwezige bedrijvigheid dus (gedwongen) uitgeplaatst zou moeten worden?
Zie als illustratie het resultaat van een zeer nauwkeurige inventarisatie van kavels en gebouwen op Zoeterhage en hun status (medio 2017).
| Ruimtelijk profiel bedrijventerrein Zoeterhage |
 |
| |
Economische betekenis maritiem cluster Werkendam |
|
Opdrachtgever: Gemeente Werkendam
Er bestaan plannen voor de aanleg van een insteekhaven in het zuidelijk deel van het bedrijventerrein Biesboschhaven, gecombineerd met aanleg van 1.3 hectare aan 'natte kavels' voor kadegebonden bedrijvigheid. Vooralsnog resulteert een 'afdekkingstekort' (het verschil tussen te maken kosten en opbrengsten uit verkoop van gronden) van enkele miljoenen Euro's.
Aan Bureau Louter is gevraagd de totale economische effecten van het maritieme cluster te bepalen voor Werkendam, alsmede voor Woudrichem en Aalburg, waar Werkendam in 2019 mee gaat fuseren.
Tabel Totaal directe, indirecte en bestedingseffecten
| Type effecten | ||||
| Arbeidsplaatsen, samenhangend met: | ||||
| Direct effecten | ||||
| Indirecte effecten | ||||
| Bestedingseffecten | ||||
| Totaal | ||||
| Toegevoegde Waarde (€ mln.), samenhangend met: | ||||
| Direct effecten | ||||
| Indirecte effecten | ||||
| Bestedingseffecten | ||||
| Totaal | ||||
| |
Bedrijventerreinen in Woerden |
|
Opdrachtgever: Gemeente Woerden
In samenwerking met: Doorakkers Advies en JLL
In het kader van onderzoek naar herstructurering van een aantal bedrijventerreinen in Woerden heeft Bureau Louter voor alle bedrijventerreinen in Woerden een profiel opgesteld (in vergelijking tot andere bedrijventerreinen in het westelijk deel van de provincie Utrecht) en is de verplaatsingsdynamiek op, tussen en van/naar bedrijventerreinen inde afgelopen twintig jaar bepaald per individueel terrein.
Tabel Saldi verplaatsingen tussen bedrijventerreinen in Woerden, 1996-2015
| |
Arbeidsmarkt en relatiepatronen Vijfheerenlanden |
|
Opdrachtgever: Provincie Zuid-Holland
In samenwerking met: Think Public
De gemeenten Leerdam, Vianen en Zederik hebben de intentie samen te gaan in een nieuw te vormen gemeente Vijfheerenlanden. Een beslissing die nog moet worden genomen is tot welke provincie deze nieuwe gemeente gaat behoren: Utrecht of Zuid-Holland. De Provincie Zuid-Holland heeft daarom aan Bureau Louter gevraagd om objectieve gegevens te leveren over een tweetal thema's, namelijk bestaande relatiepatronen en gegevens over de economie en arbeidsmarkt. Bij het eerste thema is het de vraag hoe intensief relatiepatronen zijn tussen ten eerste de mogelijk nieuw te vormen gemeente Vijfheerenlanden en omliggende gebieden en ten tweede tussen de regio Alblasserwaard-Vijfheerenlanden (verder kortweg aangeduid als 'A5H') en omliggende gebieden. Bij het tweede thema zijn feiten en cijfers over economie en arbeidsmarkt op een rijtje gezet.
Tabel Meest intensieve relatiepatronen voor Vijfheerenlanden en regio A5H
| |
Arbeidsmarktanalyse Noordoostpolder |
|
Opdrachtgever: Gemeente Noordoostpolder
De gemeente Noordoostpolder ziet het aantal bijstandsgerechtigden sterker stijgen dan het nationaal gemiddelde, is benieuwd hoeveel banen worden ingenomen door arbeidsmigranten en vraagt zich af welke gevolgen robotisering heeft voor de kansen van inwoners van Noordoostpolder op de arbeidsmarkt. Aan de hand van een vijftal vragen heeft de gemeente daarom Bureau Louter verzocht een onderzoek uit te voeren naar ontwikkelingen op de arbeidsmarkt van Noordoostpolder, waarbij onder andere aandacht besteed diende te worden aan relaties met omliggende gemeenten en prognoses dienden te worden opgesteld. Eén van de conclusies van het onderzoek is dat het aantal werkzame inwoners met een opleiding op laag niveau zich sinds de kredietcrisis aanzienlijk ongunstiger heeft ontwikkeld dan het nationaal gemiddelde.
Participatiegraad naar opleidingsniveau
Toelichting:
De participatiegraad is het percentage van de inwoners van 15-74 jaar dat behoort tot de beroepsbevolking (werkend of actief op zoek naar werk). De benchmarkgemeenten bestaat uit een groep van 15 gemeenten die naar een groot aantal economische, demografische en sociale indicatoren lijken op Noordoostpolder.
| |
Regionale oriëntatie Zoetermeer |
|
Opdrachtgever: ROC Mondriaan
Ingegeven door de problemen bij ROC Leiden wil de Regering een Plan van Aanpak opstellen voor het onderwijs in de regio Den Haag/ Leiden/ Groene Hart. Dat gebeurt in nauw overleg met direct betrokken ROC's. Naast het ROC Leiden zijn dat ROC Mondriaan, het ID College en het Nova College. Uit een brief van de Minister hierover blijkt dat het de intentie is om vanaf augustus 2018 op structurele wijze vorm te geven aan een gezamenlijk aanbod van opleidingen door het ROC Leiden en het ID College (binnen één juridische entiteit). Een discussiepunt tussen ROC Mondriaan en het ID College is welke instelling de opleidingen gaat verzorgen in Zoetermeer. Een belangrijk aspect in deze discussie is de positie van Zoetermeer op regionaal niveau. Aandachtspunten daarbij zijn kenmerken van de economie, de arbeidsmarkt en de (beroeps)bevolking en bestaande relatiepatronen met de omgeving. Door ROC Mondriaan is aan Bureau Louter gevraagd om daar op grond van objectieve gegevens inzicht in te bieden.
Uit onderstaande figuur blijkt dat Zoetermeer zowel absoluut als relatief zeer sterk is gericht op Haaglanden en minder op de Leidse regio en het Groene Hart.
Intensiteit stromen naar/vanuit Zoetermeer (pendel, migratie en voorzieningen)
| |
Economische Agenda Katwijk |
|
Opdrachtgever: Gemeente Katwijk
De gemeente Katwijk heeft de Economische Agenda 2015-2019 opgesteld. Naast het opstellen van 'Een economische foto van Katwijk' heeft Bureau Louter daaraan bijgedragen door het leveren van tekstpassages, het opstellen van ambitieuze, maar realistische targets en het beoordelen van en adviseren over de teksten in de economische agenda. Uit de analyses blijkt onder andere dat de beroepsbevolking van Katwijk relatief laag is opgeleid. Dat vormt een bedreiging omdat met name veel banen op VMBO/MBO23-niveau verloren zullen gaan door automatisering/ mechanisering/ robotisering.
| Beroepsbevolking naar opleidingsniveau |
 |
| |
Regionale effecten bestuurlijke heroriëntatie Alblasserwaard/Vijfheerenlanden |
|
Opdrachtgever: Provincie Zuid-Holland
In samenwerking met Think Public Advies
Op verzoek van de Provincie Zuid-Holland hebben Bureau Louter en Think Public Advies een overzicht gemaakt van factoren die van belang zijn bij bestuurlijke samenwerkingsverbanden (en eventueel gemeentelijke herindelingen). Het onderzoek is uitgevoerd voor Alblasserwaard/ Vijfheerenlanden. Bureau Louter heeft daarbij kwantitatieve analyses gemaakt over allerlei kenmerken (onder andere economisch, demografisch, arbeidsmarkt) en relatiepatronen. Think Public Advies heeft aandacht besteed aan organisatorische aspecten en aan financiële aspecten (in samenwerking met Bruno Steiner Advies).
In onderstaande figuur staat als illustratie de verwachte werkgelegenheidsontwikkeling tot 2025 in de regio en directe omgeving.
| Prognoses ontwikkeling werkgelegenheid, 2014-2025 |
 |
| Toelichting: De ‘ontwikkeling werkgelegenheid’ is bepaald door de verandering van het aantal arbeidsplaatsen in de periode 2014-2025 uit te drukken per duizend gemiddeld in die periode woonachtige inwoners van 15-64 jaar. Rood gekleurd zijn gebieden met een verwachte toename van het aantal arbeidsplaatsen, in blauwe gebieden is sprake van een afname. Opgemerkt moet worden dat volgens de Lange Termijn scenario’s van het Centraal Planbureau de werkgelegenheid op nationaal niveau in deze periode nauwelijks zal toenemen. Bij de ‘ontwikkeling werkgelegenheidsfunctie’ is de ontwikkeling van het aantal arbeidsplaatsen per inwoner van 15-64 jaar in 2025 gedeeld door de huidige score. Die gemeentelijke ontwikkeling is vervolgens gedeeld door de nationaal gemiddelde ontwikkeling. In rood gekleurde gebieden (een score hoger dan 1) ontwikkelt de werkgelegenheidsfunctie zich dus gunstiger dan het nationaal gemiddelde. In de blauw gekleurde gebieden hoeft geen sprake te zijn van een afname van de werkgelegenheid: een positieve werkgelegenheidsontwikkeling kan daar ook meer dan het nationaal gemiddelde achterblijven bij de ontwikkeling van het aantal inwoners van 15-64 jaar. Zo neemt in Vianen het aantal arbeidsplaatsen aanzienlijk toe, maar het aantal inwoners van 15-64 jaar nog sterker. |
| |
Ruimtelijk-economische analyse Alblasserwaard-Vijfheerenlanden |
|
Opdrachtgever: Provincie Zuid-Holland
Naast het gezamenlijke rapport met Think Public Advies heeft Bureau Louter tevens een uitvoerige achtergrondrapportage geschreven met zeer veel facts&figures en analyses over Alblasserwaard/Vijfheerenlanden. Daarin is bijvoorbeeld aandacht besteed aan aspecten als de sociaal-culturele gelijkenis.
| Score op schaal individuele levenshouding (blauw) versus collectieve levenshouding (rood) | |
 |
Toelichting: De score is bepaald op basis van de kenmerken gemeten saamhorigheid, percentage vrijwilligers, verkiezingsopkomst, kerkbezoek, belang toegekend aan veiligheid en belang toegekend aan sociale cohesie. |
| |
De economie van de Duin- en Bollenstreek (brochure) |
|
Opdrachtgever:Provincie Zuid-Holland
In opdracht van de Provincie Zuid-Holland heeft Bureau Louter onderzoek verricht naar de economie in ruime zin van de Duin- en Bollenstreek. Daarbij is onder andere een brochure opgesteld met de highlights van de uitgevoerde analyses. Een belangrijke conclusie uit het onderzoek was dat de Duin- en Bollenstreek er op aspecten als welvaart en woonaantrekkelijkheid uitstekend voorstaat, maar dat die positie niet onbedreigd is doordat de eigen economie hapert en inwoners van de regio dus steeds meer afhankelijk worden van werkgelegenheid buiten de regio. Het sociaal-economisch profiel maakt duidelijk waar de regio sterk en minder sterk op scoort in een vergelijking tussen 46 gebieden in Nederland.
 |
| |
De economische positie van de Duin- en Bollenstreek |
|
Opdrachtgever: Provincie Zuid-Holland
Naast de brochure heeft Bureau Louter tevens een zeer uitgebreide achtergrondrapportage opgesteld met facts&figures over de economie, woonaantrekkelijkheid en welvaart in de regio. Daarin is onder andere aandacht besteed aan bestaande en mogelijke toekomstige economische dragers. Daaruit blijkt onder andere dat de greenport (tuinbouw, bollenteelt, veilingcomplex en handel) veel arbeidsplaatsen levert, maar dat er weinig groei van het aantal arbeidsplaatsen is. En toerisme en recreatie levert minder arbeidsplaatsen dan werd verwacht op grond van de diverse toeristische attracties (strand en duinen, Keukenhof, plassengebied).
| Sterke economische specialisaties in de Duin- en Bollenstreek |
 |
| |
Delft in regionaal perspectief |
|
Opdrachtgever: Gemeente Delft
In samenwerking met RoyalHaskoningDHV en IROKO
Het College van B&W van Delft wenst inzicht in het economische, fysieke en sociale domein en ontwikkelingen die daarin kunnen worden verwacht. Die ontwikkelingen dienden nadrukkelijk in regionaal perspectief geplaatst te worden. Om dit brede palet te bestrijken is een project team opgezet, waar naast Bureau Louter (Pim van Eikeren en Peter Louter) tevens Royal Haskoning DHV (Pieter van Ree) en IROKO (Peter van Nes en Veronique Stevens) deel van uitmaken. Naast de ‘Regioverkenning Delft’ heeft dit geleid tot twee hoofdlijnenrapportages, namelijk:
- Delft in regionaal perspectief; economisch en fysiek domein
- Delft in regionaal perspectief; sociaal domein
In het onderzoek zijn is onder andere het aantal samenwerkingsverbanden met de gemeente Delft bepaald voor alle gemeenten in Zuid-Holland. Daaruit blijkt bijvoorbeeld dat samenwerkingsverbanden in het sociale domein een minder grote ruimtelijke reikwijdte kennen dan samenwerkingsverbanden in het economische en fysieke domein.
Ruimtelijke reikwijdte samenwerkingsverbanden verschilt tussen domeinen
| |
Regioverkenning Delft; Achtergrondrapportage: Facts & figures |
|
Opdrachtgever: Gemeente Delft
Het College van B&W van Delft wil zicht krijgen op de positie van de gemeente binnen de omgeving voor verschillende functies. Met name twee schaalniveaus lijken relevant, namelijk de schaal van de Zuidvleugel van de Randstad en de directe omgeving: de subregio, bestaande uit de gemeenten Delft, Rijswijk, Midden-Delfland, Pijnacker-Nootdorp en Westland. Het College vraagt zich af of deze functies ook in de toekomst in stand gehouden kunnen worden of zelfs kunnen worden versterkt en wat daarvoor nodig is. Zicht op trends en het op een rijtje zetten van feiten en cijfers zijn instrumenten om de positie van Delft in perspectief te plaatsen. Dat gebeurt in dit eerste rapport in het onderzoek voor de gemeente Delft.
Uit onderstaande kaartbeelden blijkt dat Delft, samen met buurgemeente Rijswijk, het epicentrum van de Zuid-Hollandse kenniseconomie vormt. Delft levert daarmee een belangrijke bijdrage aan de economische kracht van de Metropoolregio Rotterdam – Den Haag.
Arbeidsplaatsen kennissectoren 2012
| |
Indicatoren lokale en regionale verschillen in investeringsklimaat |
|
Opdrachtgever: Actieteam Renovatie, Herstructurering en Herbestemming
Samen met Ruimtelijk-Economisch Atelier Tordoir
| Download (gratis) |
Deze publicatie diende als achtergrondrapportage voor het onderzoek ‘Het regionale en lokale klimaat voor ruimtelijke investeringen’. In het rapport staan kaartbeelden van een selectie van indicatoren die ten behoeve van het onderzoek zijn opgesteld. Daarbij is een onderscheid gemaakt tussen landsdekkende regionale analyses en lokale analyses binnen Amsterdam en Rotterdam. Zie als illustratie onderstaande kaartbeelden waarin het effect van de lokale woonomgeving op de woningprijzen van appartementen in Amsterdam en Rotterdam is weergegeven (aan de hand van een door Bureau Louter ontwikkeld woningprijzenmodel).
Effect woonomgeving op vraagprijzen appartementen
| |
Het regionale en lokale klimaat voor ruimtelijke investeringen |
|
Opdrachtgever: Actieteam Renovatie, Herstructurering en Herbestemming
Verschenen als ASRE research paper.
Samen met Ruimtelijk-Economisch Atelier Tordoir
Samen met Pieter Tordoir heeft Bureau Louter onderzocht welke locaties interessant zijn vanuit de optiek van investeren in de bestaande bebouwing (in het kader van renovatie, herstructurering en transformatie). Naast regionale verschillen is daarbij ook ingegaan op fijnmazige verschillen tussen locaties. Amsterdam en Rotterdam zijn daarbij als casestudies geselecteerd. Het onderzoek heeft onder andere geleid tot het opstellen van typologieën van gebieden naar hun dynamiek en aantrekkelijkheid voor ruimtelijke investeringen (zie onderstaande figuur). Het onderzoek was exploratief.
| |
ICT in Zuid-Holland |
|
Opdrachtgever: Kennisalliantie
Door de Kennisalliantie is aan Bureau Louter verzocht een rapport op te stellen met gegevens over de ICT op gemeentelijk en/of regionaal niveau binnen de provincie Zuid-Holland. Het betreft gegevens over de economische betekenis, de arbeidsmarkt en onderwijs. Waar mogelijk is een benchmark met landelijke gegevens opgesteld. Het doel is de kansen en bedreigingen/belemmeringen van ‘de ICT’ in de regio inzichtelijk te maken. Tevens leveren de onderzoeksresultaten voor overheden, bedrijven en kennisinstellingen aangrijpingspunten om de ICT-sector in combinatie met andere sectoren te stimuleren (via een op te stellen uitvoeringsprogramma).
Ontwikkeling arbeidsplaatsen ICT-sector per 1000 inwoners 15-64 jaar, 1996-2012
| |
Het Life&Health cluster in Nederland |
|
Opdrachtgever: Kamer van Koophandel Den Haag
Life & Health is een sterk groeiende economische sector. De Kamer van Koophandel Den Haag heeft onlangs door Bureau Louter een rapport op laten stellen, waarin facts & figures over dit cluster zijn blootgelegd. Naar aanleiding daarvan hebben de Kamers van Koophandel van Den Haag, Midden-Nederland en Brabant, onder de vlag van de samenwerking binnen het KvK kernteam voor de Topsector Life Sciences & Health, besloten tevens een onderzoek uit te laten voeren naar de omvang van het cluster Life & Health in Nederland en de ruimtelijke spreiding daarvan. Het cluster is daarbij onderscheiden in zes segmenten en daarbinnen zelfs naar specifieke (sub)sectoren. Ook is afzonderlijk nog aandacht besteed aan de topsector Life sciences, zoals afgebakend door het Rijk.
Ontwikkeling arbeidsplaatsen in Life & Health cluster, 1997-2011, % per jaar
| |
Kennis maken met de Leidse regio |
|
Opdrachtgever: Gemeente Leiden
Bureau Louter heeft een uitvoerig onderzoek uitgevoerd naar de economie van de Leidse regio. Naar aanleiding daarvan is een brochure van 16 pagina’s opgesteld, waarin de belangrijkste conclusies uit het onderzoek voor een breed publiek toegankelijk zijn gemaakt.
| |
Logistiek in Zuidwest-Nederland |
|
Opdrachtgever: KvK Zuidwest-Nederland
De Kamer van Koophandel Zuidwest-Nederland wenste een kwantitatief inzicht in de omvang van en ontwikkelingen in logistieke activiteiten in Zuidwest-Nederland (Zeeland en West-Brabant) en het bepalen van ruimtelijke verschillen binnen de regio. Daarbij is enerzijds uitgegaan van een ‘sectorale invalshoek’, waarbij aansluiting is gezocht bij de afbakening van de topsector Logistiek door het CBS (met door Bureau Louter doorgevoerde kleine accentverschillen). Anderzijds is een ‘functionele invalshoek’ gekozen, waarbij de omvang van logistieke activiteiten is bepaald aan de hand van de logistieke opleidingen en, vooral, logistieke beroepen in alle typen bedrijvigheid (niet alleen binnen de topsector Logistiek). Specifieke aandacht is besteed aan de rol van zeehaventerreinen en terreinen met een bargeterminal (een containerterminal voor de binnenvaart) en grote bedrijventerreinen. Ook is ingegaan op logistieke stromen via de zeehavens en (indicatief) vrachtautoritten.
| |
Waar een WIL is, is een weg |
|
Opdrachtgever: Gemeente Nieuwegein
Vanaf 1 mei 2013 is WIL (Werk en Inkomen Lekstroom) de nieuwe regionale uitvoeringsorganisatie voor Werk, Inkomensondersteuning en Schuldhulpverlening voor de gemeenten Houten, IJsselstein, Lopik, Nieuwegein en Vianen. Medewerkers van het nieuwe Werkgeversservicepunt Lekstroom (WGSP Lekstroom) bundelen hun kennis, krachten en informatie om, als centraal aanspreekpunt, adviseur en intermediair, te zorgen voor de matching van vraag en aanbod, onder andere door het verbeteren van de aansluiting tussen werkzoekenden en vacatures.
Om inzicht te verwerven in de werking van de regionale arbeidsmarkt bestond behoefte aan een onderzoek volgens een werkgeversbenadering: een vraaggerichte benadering die leidt tot inzicht in vraag en aanbod op de arbeidsmarkt. Aan de hand van de onderzoeksresultaten kan informatie over de arbeidsmarkt worden geleverd aan regionale werkgevers. Ook bieden de onderzoeksresultaten achtergrondinformatie voor het werkgeversloket om te komen tot arrangementen/projecten voor de onderkant van de arbeidsmarkt.
| |
Geef kennis de ruimte |
|
Opdrachtgever: Gemeente Leiden
De gemeente Leiden wenst inzicht te krijgen in de economische kracht van de Leidse regio, die naast Leiden bestaat uit Leiderdorp, Oegstgeest, Voorschoten en Zoeterwoude. Daarom heeft Bureau Louter een omvangrijk onderzoek uitgevoerd, dat een verdiepend inzicht biedt in een aantal kenmerken van de regionale economie. Daarbij stonden de volgende vragen centraal:
- Wat is kenmerkend voor de economie van de individuele gemeenten in de Leidse regio?
- Welke relaties (naar verschillende thema’s) bestaan er tussen de vijf gemeenten in de Leidse regio?
- Wat zijn de economische sterke en zwakke punten van de regio als geheel en hoe verhouden die zich tot vergelijkbare regio’s elders in Nederland?
- Wat is de potentie van de Leidse regio? Welke economische trends en ontwikkelingen zijn te voorzien en welke kansen bieden die de Leidse regio?
| |
Het life & health cluster in de regio Den Haag |
|
Opdrachtgever: Kamer van Koophandel Den Haag
Life & Health is een sterk groeiende economische sector. De Kamer van Koophandel Den Haag heeft in haar visie Tempo in de Topregio, Economische Agenda KvK Den Haag 2020 besloten het cluster Life & Health (inclusief zorg) op te nemen. Als eerste stap naar een actieagenda om de kansen van het cluster optimaal te benutten, heeft de Kamer van Koophandel aan Bureau Louter verzocht een kwantitatieve analyse te maken van de omvang en samenstelling (naar typen bedrijvigheid en naar ruimtelijke spreiding) van het cluster Life & Health in de regio Den Haag, in perspectief geplaatst ten opzichte van het nationaal gemiddelde en de regio Rotterdam.
| |
De economie van de regio Noord-Veluwe |
|
Opdrachtgever: Regio Noord-Veluwe
De regio Noord-Veluwe gaat samen met de provincie Gelderland een (regionale) Omgevingsvisie opstellen. Daarvoor bestaat behoefte aan een onderzoek naar de ontwikkelingen, positie en perspectieven van de regio Noord-Veluwe, een samenwerkingsverband tussen de gemeenten Elburg, Ermelo, Harderwijk. Hattem, Heerde, Nunspeet, Oldebroek en Putten. De resultaten van het onderzoek zullen tevens dienen als achtergrondinformatie voor het opstellen van een gebiedsagenda.
De regio Noord-Veluwe heeft aan Bureau Louter verzocht dit onderzoek uit te voeren. Na een korte schets van de economie van Noord-Veluwe, in perspectief geplaatst binnen nationale ontwikkelingen en ontwikkelingen in de omgeving, is achtereenvolgens aandacht besteed aan economische en demografische ontwikkelingen, aan economische specialisaties en aan arbeidsmarktrelaties. In het onderzoek zijn ook verkenningen van mogelijke ontwikkelingen tot 2030 uitgevoerd.
| |
Economisch profiel 5-sterrenregio |
|
Opdrachtgever: 5-sterrenregio (Regio Noordoost-Brabant)
Twintig gemeenten in het noordoostelijk deel van Noord-Brabant werken samen in de ‘5-sterrenregio’. De ‘5 sterren’ hebben niet alleen betrekking op de kwaliteit van de regio, maar ook op de vijf sectoren die, breed ondersteund vanuit de regio, als de primaire dragers van de regionale economie worden beschouwd, namelijk: food&agro, health&farma, toerisme, logistiek en machinebouw. Ondernemingen, onderwijs en overheid (ofte wel: de Triple Helix) in de regio werken hierbij samen in de vorm van een Taskforce.
In eerste instantie zijn de genoemde vijf sectoren (de ‘5 sterren’) als dragers van de regionale economie erkend. Later werd daarbinnen vooral aan food&agro en health&farma de belangrijkste rol toegedicht. Inmiddels wordt food&agro gezien als de spil waar de economie van de 5-sterren regio om draait. In het onderzoek van Bureau Louter is de blik echter verruimd en is een analyse van de structuur van en ontwikkelingen in de regionale economie uitgevoerd. De primaire onderzoeksvraag luidde daarbij: ‘Wat zijn de dominante sectoren in de regio en wat is hun belang in termen van arbeidsplaatsen en toegevoegde waarde?’
| |
Demografische analyse regio Amersfoort |
|
Opdrachtgever: Regio Amersfoort
In samenwerking met Companen
De regio Amersfoort heeft aan Companen en Bureau Louter, verzocht een woningmarktonderzoek uit te voeren. Een basisvraag die in het onderzoek naar de woningmarkt in de regio Amersfoort (de gemeenten Amersfoort, Baarn, Soest, Eemnes, Bunschoten, Nijkerk, Barneveld, Leusden en Woudenberg) centraal staat is hoe het wonen in de regio aantrekkelijker gemaakt kan worden. Daarin zijn een inventarisatiefase en een uitwerkingsfase onderscheiden. Het eindresultaat moet een basis vormen voor bestuurlijke besluitvorming en mogelijke samenwerkingsthema’s. In de inventarisatiefase staan centraal feiten, mechanismen en toekomst(verwachtingen) voor de woningmarkt. Dit moet leiden tot inzicht in waar en hoe mensen willen wonen. Door Bureau Louter is daarbij onder andere het volgende onderzocht:
- Hoe is de huidige bevolking van Amersfoort en de regio opgebouwd (de bevolkingssamenstelling)?
- Hoe groot is de woonaantrekkelijkheid van de regio en de samenstellende delen (gemeenten) en hoe verhoudt die aantrekkelijkheid zich tot andere regio’s? Wat bepaalt de verschillen in woonaantrekkelijkheid?
- Welke migratiestromen zijn er, op verschillende ruimtelijke schaalniveaus en onderscheiden naar groepen (onder andere leeftijd)?
- Is de regio Eemsvallei een regio op het gebied van wonen?
| |
Quick scan economie en wonen in Zwartewaterland |
|
Opdrachtgever: Gemeente Zwartewaterland
De gemeente Zwartewaterland heeft Bureau Louter verzocht een onderzoek (quick scan) uit te voeren naar de positie die Zwartewaterland op dit moment inneemt op het gebied van wonen en werken en naar mogelijke ontwikkelingen tot 2025. Het onderzoek en de gevolgtrekkingen daaruit zijn gebaseerd op bestaande onderzoeken van anderen, op onderzoeken die door Bureau Louter reeds eerder zijn uitgevoerd in de regio en op een beperkt aantal nieuwe berekeningen.
| |
Kansenregio Noordwest-Holland |
|
Opdrachtgever: Kamer van Koophandel Noordwest-Holland
In samenwerking met: Royal Haskoning
Op verzoek van Kamer van Koophandel Noordwest-Holland hebben Bureau Louter en Royal Haskoning een brochure opgesteld waarin de economie van het gebied ten noorden van het Noordzeekanaal centraal staat. Naast een beschrijving van die economie, met onder andere aandacht voor een vijftal door de regio geselecteerde ‘sterke clusters’, is ook ingegaan op de vraag welke aandachtsgebieden voor het beleid hieruit voortvloeien. De regio zoekt daarbij aansluiting bij ontwikkelingen in de Metropoolregio Amsterdam, maar wil ook de (soms unieke) positie van de regio voor het voetlicht brengen bij beleidsmakers in de provincie en bij het Rijk.
Clusters/specialisaties in Noord-Holland Noord
| |
Regionaal-economische analyse Noord-Holland Noord |
|
Opdrachtgever: Kamer van Koophandel Noordwest-Holland
In dit onderzoek is de regio Noord-Holland Noord beoordeeld naar de thema’s bevolking, arbeidsmarkt en onderwijs, bedrijventerreinen en kantoren, economie en economische clusters. Daarbij zijn binnen de regio verschillende gebieden onderscheiden en is de regio vergeleken met het nationaal gemiddelde en met een aantal ‘benchmarkgebieden’. Uit de analyse blijkt onder andere dat de economieën van de Metropoolregio Amsterdam en Noord-Holland Noord complementair zijn (elkaar aanvullen).
| |
Bijdrage De Bosatlas van de Nederlandse geschiedenis |
|
Opdrachtgever: Noordhoff Uitgevers
In De Bosatlas van de Nederlandse geschiedenis heeft Bureau Louter illustraties en teksten geleverd voor het hoofdstuk over de geschiedenis sinds 1960 (de pagina’s 528-533).
| |
De Zwolse arbeidsmarkt in regionaal perspectief |
|
Opdrachtgever: Gemeente Zwolle
In De economische vitaliteit van Zwolle werd een nauwkeurig beeld geschetst van de huidige economie en arbeidsmarkt van Zwolle en ontwikkelingen die in de afgelopen jaren zijn opgetreden. Daaruit, en uit enige eerste verkenningen van de toekomst, kwam naar voren dat de positie van Zwolle en de regio sterk, maar niet onbedreigd is. Met name de strijd om hoog opgeleiden zal de komende decennia waarschijnlijk in alle hevigheid losbarsten. Hier ligt een belangrijke uitdaging voor de gemeente en de regio.
In dit onderzoek zijn prognoses opgesteld op middellange termijn (vraag-aanbod confrontaties op de arbeidsmarkt voor een gedetailleerde uitsplitsing naar sectoren) en een verkenning op langere termijn (tot 2030).
| |
Demografische en economische analyse Lochem |
|
Opdrachtgever: Gemeente Lochem
In samenwerking met: Bureau PAU
De gemeente Lochem gaat een structuurvisie opstellen. Een structuurvisie omvat een brede inventarisatie van aspecten die met het toekomstig ruimtelijk beleid te maken hebben. Ter ondersteuning daarvan heeft Bureau Louter een rapport opgesteld met analyses van de aspecten ‘economie en werkgelegenheid’ en ‘bevolking/demografie’, zowel wat betreft de huidige situatie als wat betreft te verwachten ontwikkelingen tot 2030. Lochem is daarbij veelal vergeleken met andere gebieden (bijvoorbeeld het nationaal gemiddelde, Deventer/Zutphen of een ‘benchmarkgroep’ van nabijgelegen niet-stedelijke gemeenten). Daarnaast is, voor zover gegevens beschikbaar zijn, nog een onderscheid gemaakt naar woonkernen/buurten binnen Lochem.
| |
De economische kracht van de regio Zwolle |
|
Opdrachtgever: Gemeente Zwolle namens de regio Zwolle
Door Bureau Louter is een brochure opgesteld over de regio Zwolle. Daarin werken 16 gemeenten samen op economisch gebied. De brochure dient niet alleen voor partijen binnen de regio, maar heeft ook als doel om buiten de regio meer bekendheid te geven aan de regionale economie. Aandacht wordt onder andere besteed aan de bijdragen die de verschillende delen van de regio leveren aan de economie, alsmede aan thema’s als de arbeidsmarkt, de woonaantrekkelijkheid van de regio en vooruitzichten voor de middellange en lange termijn.
| |
De economische vitaliteit van Zwolle |
|
Opdrachtgever: Gemeente Zwolle
Zwolle heeft een vitale economie en, mede daardoor, een sterke arbeidsmarkt. Behaalde resultaten in het verleden bieden echter geen garantie voor de toekomst. Het is de vraag hoe toekomstbestendig de economie van Zwolle is en, vooral, hoe de arbeidsmarkt zich ontwikkelt. De gemeente heeft zich daarom de vraag gesteld: ‘Staan Zwolle en de regio goed voorgesorteerd voor de ontwikkeling naar 2030?’ In dit rapport staat een eerste aanzet voor een beantwoording van die vraag. Aan de hand van ‘facts and figures’ wordt namelijk bepaald hoe Zwolle er op dit moment voorstaat en worden enige eerste aanwijzingen voor te verwachten ontwikkelingen in de komende twee decennia gegeven.
In de laatste twintig jaar is het gemiddeld opleidingsniveau van zowel de werkende inwoners van Zwolle als de werknemers bij Zwolse bedrijven en instellingen nog aanzienlijk sterker toegenomen dan nationaal gemiddeld. Ook is het gebied waarvandaan mensen in Zwolle werken sterk uitgebreid (zie de kaartbeelden). Zwolle moet dus steeds meer personeel werven vanuit het ‘achterland’ van andere steden. Dat kan in de toekomst voor knelpunten op de arbeidsmarkt gaan leiden.
| |
Toekomst vmbo en mbo in Delft |
|
Opdrachtgever: Gemeente Delft
De gemeente Delft, de drie organisaties voor voortgezet onderwijs in Delft en het ROC Mondriaan (met vestigingen in Delft) oriënteren zich momenteel op een vernieuwing van het vmbo en mbo in Delft, dat aansluit bij het Delfts profiel (Delft Kennisstad). Op 10 juni is daarom een ‘versnellingskamer’ georganiseerd. Daarvoor was achtergrondinformatie gewenst, waarbij de ontwikkeling van het vmbo en mbo onderwijs in Delft in een breder kader werd geplaatst. Van belang daarbij zijn onder andere de economische ontwikkeling (met name de aansluiting bij het profiel Delft Kennisstad), de demografische ontwikkeling (die mede bepalend is voor de instroom van leerlingen) en de arbeidsmarkt (die richtinggevend is voor het type opleidingen waar behoefte aan bestaat).
Eén van de vele conclusies uit het onderzoek luidt dat de regio Haaglanden kansen mist in de richting techniek in het mbo. Berekeningen leren dat het om een potentieel van minstens duizend studenten techniek (vooral BOL middelkader) gaat.
Voor het onderzoek heeft Bureau Louter onder andere prognoses opgesteld voor de ontwikkeling van het aantal studenten in het mbo (naar niveau en richting) en het aantal leerlingen in jaar 3 en 4 van het vmbo (naar niveau, richting en school). In onderstaande figuur staan prognoses van het aantal leerlinge bij Delftse onderwijsinstellingen in het vmbo. In het ‘demografisch scenario’ speelt slechts de bevolkingsontwikkeling een rol, in het trendscenario zijn tevens andere ontwikkelingen meegenomen.
| |
Economische Verkenning Rotterdam 2011 |
|
Opdrachtgever: OntwikkelingsBedrijf Rotterdam
In samenwerking met: Bureon en Oaser
Bureau Louter heeft diverse bijdragen geleverd aan de EVR 2011:
- De analyses en tekst voor het themahoofdstuk ‘Alles is economie’
- Analyses voor het hoofdstuk Arbeidsmarkt
- Analyses voor het hoofdstuk Kennis en innovatie
- Prognoses voor ontwikkelingen op de arbeidsmarkt voor de ‘Werkgelegenheidsmonitor’
In onderstaande figuur staat het resultaat van het door Bureau Louter opgestelde economische vitaliteitsweb. De score voor Rotterdam op een zevental thema’s (die elk zijn opgebouwd uit diverse indicatoren) is vergeleken met het gemiddelde voor de overige drie grote steden en met het gemiddelde voor de 30 kernsteden uit de stadsgewestindeling van Bureau Louter.
| |
De Delftse arbeidsmarkt in beeld |
|
Opdrachtgever: SER Delft
In dit in opdracht van de SER Delft opgestelde rapport worden gegevens en analyses gepresenteerd die zicht geven op de Delftse arbeidsmarkt in regionaal perspectief, dus inclusief werknemers bij Delftse bedrijven en instellingen die buiten Delft wonen en inclusief inwoners van Delft die buiten de eigen gemeente werken. In het onderzoek wordt de arbeidsmarkt geplaatst binnen een breder kader van ontwikkelingen op het gebied van bevolking, economie en onderwijs.
Een belangrijke vernieuwing in dit rapport is dat een confrontatie van vraag naar en aanbod van arbeid op lokaal/regionaal niveau wordt opgesteld voor de middellange termijn (tot 2015), met een gedetailleerd onderscheid naar opleidingstypen.
Naast het onderzoeksrapport is tevens de brochure ‘De arbeidsmarkt van Delft’ opgesteld en is een website ontwikkeld waarop de meest actuele informatie over de Delftse arbeidsmarkt wordt bijgehouden (www.delftsearbeidsmarkt.nl).
| |
Jonge vlucht in Apeldoorn? |
|
Opdrachtgever: Gemeente Apeldoorn
Apeldoorn heeft te kampen met ‘jonge vlucht’: jongeren, met name de meest talentvolle, verlaten de gemeente om elders onderwijs te volgen en keren na het afronden van hun studie niet allemaal terug. Deze brain drain dreigt ten koste te gaan van de potenties van Apeldoorn om mee te komen in de ontwikkeling naar een kenniseconomie. Om daar zicht op te krijgen is in dit onderzoek ingegaan op de thema’s demografische ontwikkelingen (het centrale thema), ontwikkelingen op het gebied van onderwijs, economische ontwikkelingen (met name de aansluiting bij de overgang naar een kenniseconomie) en ontwikkelingen op de arbeidsmarkt.
Apeldoorn is daarbij vergeleken met zeven benchmarksteden, namelijk middelgrote steden die net buiten de Randstad liggen, langs verbindingsassen tussen de Randstad en andere economische zwaartepunten in binnen- of buitenland. De benchmarksteden zijn Zwolle, Deventer, Arnhem, Nijmegen, ’s-Hertogenbosch, Tilburg en Breda.
| |
De kwaliteit van de Rotterdamse bedrijvigheid |
|
Opdrachtgever: Ontwikkelingsbedrijf Rotterdam
In een zeer uitvoerig onderzoek naar de Rotterdamse arbeidsmarkt wordt ingegaan op de omvang en kenmerken van de onderkant van de Rotterdamse arbeidsmarkt en op trends die van belang zijn voor de Rotterdamse arbeidsmarkt. Tevens zijn prognoses geleverd voor de ontwikkeling van het aantal banen en baanopeningen. Daarnaast is specifiek ingegaan op de ‘kwaliteit’ van de bedrijvigheid in Rotterdam. Het gaat daarbij dus niet om de kwaliteit van de beroepsbevolking, maar om de kenmerken van de arbeidsplaatsen bij Rotterdamse bedrijven en instellingen. Gedacht kan worden aan aspecten als arbeidsvoorwaarden, arbeidsomstandigheden, arbeidsinhoud en arbeidsverhoudingen. Daarvoor zijn voor diverse indicatoren specifieke gegevens verzameld bij het CBS. Rotterdam is daarbij vergeleken met elf andere gebieden in Nederland, waaronder de drie andere grote steden. Op die manier is per indicator vastgesteld of Rotterdam beter of slechter scoort dan andere gebieden. Voor dit onderdeel heeft Bureau Louter samengewerkt met SEOR.
| |
De economie van Delft in beeld |
|
Opdrachtgever: Gemeente Delft
In de jaren 2006, 2007 en 2008 heeft Bureau Louter de Economische Monitor Delft 2008 opgesteld. In opdracht van de gemeente Delft heeft Bureau Louter een korte brochure opgesteld met daarin de belangrijkste kenmerken van de Delftse economie. Daarin wordt ingegaan op de aspecten economie, arbeidsmarkt en bedrijfsruimte. Kenmerkend voor de gemeente Delft is vooral de zeer hoge kennisintensiteit van de bedrijven en instellingen die in de gemeente zijn gevestigd. Delft maakt daarmee volledig het label ‘Delft Kennisstad’ waar, met in het bijzonder een zeer sterke positie wat betreft technische kennis.
| |
Economische verkenningen Rotterdam 2008 |
|
Opdrachtgever: Ontwikkelingsbedrijf Rotterdam
In samenwerking met: Bureon en RABO-bank
Voor de Economische Verkenning Rotterdam 2008 'Kwaliteit van werken, kwaliteit van de economie' heeft Bureau Louter de hoofdstukken 'Arbeidsmarkt' en 'Kennis en innovatie' verzorgd, bijdragen geleverd aan het hoofdstuk ‘Kwaliteit van werken, kwaliteit van de economie’ en een aantal illustraties gemaakt voor de bijlagen.
Voor 'Kennis en innovatie' heeft Bureau Louter gebruik gemaakt van de innovatie-enquête en het algemeen bedrijvenregister van het CBS. Voor alle bedrijven uit de marktsector (dus uitgezonderd non-profit sectoren als openbaar bestuur, onderwijs en zorg en welzijn) is daardoor informatie beschikbaar over hun locatie, research-inspanningen en innovativiteit. Uit het gegevensbestand dat hieruit is samengesteld bleek dat Rotterdamse bedrijven meer kenniswerkers hebben dan nationaal gemiddeld, maar minder dan in andere grote steden. Verder heeft het Rotterdamse bedrijfsleven een lage innovatiegraad, met name in de industrie is deze innovatiegraad laag. Rotterdamse zakelijke diensten zijn wel innovatief, zelfs meer dan gemiddeld in grote steden. Rotterdamse bedrijven geven relatief weinig uit aan R&D en het deel van de omzet dat uit nieuwe producten wordt gehaald is laag. Niet-technologische innovaties als organisatorische en marketinginnovaties is echter wel vrij hoog. Tot slot is het aandeel kennisintensieve sectoren in de Rotterdamse economie sterk toegenomen, vooral bij adviesbureaus en hoger/wetenschappelijk onderwijs.
In onderstaande grafiek is te zien hoe Rotterdam scoort op verschillende onderdelen van de innovatieketen ten opzichte van het nationaal gemiddelde: een score lager dan één betekent dat op dat onderdeel een lagere score behaald wordt ten opzichte van Nederland. Tevens zijn de scores te zien van het totaal over de overige drie grote steden (G3): Amsterdam, Den Haag en Utrecht.
| |
Economie en arbeidsmarkt in de regio Roermond |
|
Opdrachtgever: Gemeente Roermond
De gemeente wilde inzicht in de vraag en aanbod van de regionale arbeidsmarkt en inzicht in de economische kansen en bedreigingen. Dit alles voor de regio Roermond: Roermond, Leudal, Roerdalen, Maasgouw en Echt-Susteren. Binnen de regio heeft Roermond een belangrijke werkgelegenheidsfunctie, dit blijkt ook uit onderstaand kaartbeeld van de pendel tussen gemeenten van de regio onderling.
In het onderzoeksrapport passeert een groot aantal thema’s de revue. Genoemd kunnen worden economische specialisaties, economische prestaties en prognoses voor de ontwikkeling van het aantal arbeidsplaatsen. Daarnaast wordt ingegaan op de ontwikkeling van de bevolking en beroepsbevolking, op werkloosheid en op pendel. Naast deze algemene kenmerken van de arbeidsmarkt wordt diepgaand ingegaan op instroom, uitstroom en baanopeningen en op knelpunten op de arbeidsmarkt. Daardoor ontstaat inzicht in te verwachten ontwikkelingen op de arbeidsmarkt. Naast ontwikkelingen op regionaal niveau worden tevens profielen van de individuele gemeenten in de regio gepresenteerd op het terrein van werkgelegenheid, bevolking, beroepsbevolking, werkloosheid en pendel.
| |
Werkgelegenheid in Den Haag |
|
Opdrachtgever: Gemeente Den Haag
In samenwerking met: SEOR
De gemeente Den Haag had behoefte aan achtergrondinformatie over de ontwikkelingen van de Haagse arbeidsmarkt welke ook gebruikt zou kunnen worden bij het arbeidsmarktbeleid. Met name was men geïnteresseerd in de rol die illegale en informele arbeid speelt op de arbeidsmarkt en in de mate waarin mensen uit Oost-Europa werkzaam zijn in Den Haag. In dit samenwerkingsverband met SEOR heeft Bureau Louter het kwantitatieve deel uitgevoerd: een analyse van bestaande bronnen aangevuld met een enquête onder bedrijven die recent zijn verplaatst. De belangrijkste conclusie is dat de werkgelegenheidsfunctie van Den Haag achterblijft bij Amsterdam en Utrecht, maar wel duidelijk hoger is dan het nationaal gemiddelde.
Voor dit onderzoek is ook gekeken hoe de ontwikkeling van het aantal arbeidsplaatsen tot stand kwam, met andere woorden: de bedrijvigheidsontwikkeling is opgedeeld in componenten. Deze componenten zijn: oprichtingen/opheffingen, verplaatsingen van bedrijven (naar en vanuit Den Haag), groei en krimp van bestaande bedrijven. Uit dit onderzoek bleek dat voor Den Haag de laatstgenoemde component de grootste invloed had op de ontwikkeling van de arbeidsmarkt van Den Haag. In onderstaand figuur zijn de componenten per sector weergegeven voor de periode 2003-2006.
| |
Grenzen van de regio |
|
Opdrachtgever: Gemeente Boxtel
In samenwerking met: VDWResearch
De gemeente Boxtel voert momenteel het pilotproject ‘Grenzen aan de regio’ uit, in opdracht van het Ministerie van SZW. In dat kader heeft Bureau Louter voor de gemeente een uitvoerig arbeidsmarktonderzoek uitgevoerd. Daartoe is een PowerPoint-presentatie samengesteld met daarin alle resultaten van het arbeidsmarktonderzoek. Deze sheets kan de gemeente gebruiken voor communicatiedoeleinden. De volgende typen arbeidsmarktgegevens zijn opgenomen: algemene arbeidsmarktgegevens, voorzieningen, pendel, vacatures en vraag naar arbeid (onderscheiden naar opleidingsniveau). Eén van de bronnen die gebruikt is voor dit materiaal is een enquête via internet die Bureau Louter heeft gehouden onder de bedrijven in Boxtel.
In onderstaand figuur is het voortgezet onderwijs in Boxtel en omgeving in kaart gebracht, met daarin het aantal leerlingen op de scholen in de gemeente en de verdeling naar typen scholen.
| |
Economisch profiel en prognoses Schouwen-Duiveland |
|
Opdrachtgever: ProWonEc Zeeland
In het kader van het project ‘Innovation Island’ bestaan op dit moment plannen om 780 woningen te bouwen op Schouwen-Duiveland. Aan Bureau Louter is gevraagd een economische quick-scan voor de gemeente Schouwen-Duiveland op te stellen. Tevens is gevraagd een indicatieve schatting van het aantal arbeidsplaatsen dat op korte termijn (bestedingseffecten van nieuwe inwoners) en lange termijn (doorwerkingen op de arbeidsmarkt) zal resulteren. Bureau Louter heeft daarvoor een methodiek ontwikkeld. Onder bepaalde veronderstellingen kan worden berekend dat de 780 extra woningen op korte termijn 186 arbeidsplaatsen opleveren en op lange termijn 443 arbeidsplaatsen.
Absolute ontwikkeling arbeidsplaatsen 2006-2020 Schouwen-Duiveland
| |
Bosatlas van Nederland |
|
Opdrachtgever: Wolters-Noordhoff Atlasproductie
In de Bosatlas van Nederland heeft Bureau Louter illustraties (figuren, kaarten) en teksten geleverd voor het hoofdstuk Werken. Thema’s waaraan Bureau Louter heeft meegewerkt waren ‘bruto regionaal product en toegevoegde waarde’, ‘inkomen’, ‘werkgelegenheid’, ‘werkloosheid’, ‘pendel’, ‘bedrijventerreinen’, ‘kantoren’, ‘midden- en kleinbedrijf (MKB)/ starters’, ‘internationalisering’, ‘industrie’ en ‘diensten’. In het hoofdstuk Infrastructuur heeft Bureau Louter de bijdragen ‘De haven in cijfers’ en ‘Schiphol in cijfers’ geleverd.
Klik op de verkleinde weergaven hieronder om grote weergaven te zien.
)
)
| |
Regionaal-economische strategieën voor de Kortrijkse regio in de context van de HST in Lille |
|
Opdrachtgever: Intercommunale Leiedal
In samenwerking met Cabus Consulting
Intercommunale Leiedal, een samenwerkingsverband tussen gemeenten rond Kortrijk, heeft een onderzoek uitbesteed aan Cabus Consulting. Dat bureau werkt samen met professor Wim Vanhaverbeke en Bureau Louter. In het onderzoek stond de vraag centraal wat de socio-economische effecten zijn van het TGV-station in Lille op de regio Kortrijk-Roeselare-Ieper. Bureau Louter heeft binnen dit project de relatie tussen TGV en kenniseconomie onderzocht.
| |
Quick-scan economische structuur Heerenveen |
|
Opdrachtgever: Gemeente Heerenveen
In samenwerking met BVR
Heerenveen wil zich profileren als sportstad. In het verlengde daarvan is een plan opgesteld om rond het voetbalstadion van Heerenveen een gebied met aan sport gelieerde voorzieningen te ontwikkelen (‘Sportstad’). Daarbij zou tevens een verbinding met het bestaande centrum van Heerenveen moeten worden gemaakt. Om tot een nadere uitwerking van die plannen te komen is op 6 juni een expert meeting gehouden. Bureau Louter heeft daarvoor een quick-scan van de economische positie van Heerenveen opgesteld. Daarin werd een korte schets gegeven van de economische structuur van Heerenveen. Vijftien brede economische sectoren zijn onderverdeeld naar drie typen, namelijk:
- materiaalgeoriënteerde activiteiten, die zich bezighouden met de winning, het onderhoud, de productie en distributie van materiële goederen;
- informatiegeoriënteerde activiteiten, die zich bezighouden met het verkrijgen, verwerken en verstrekken van informatie;
- personengeoriënteerde activiteiten, die zich bezighouden met allerlei typen dienstverlening aan particulieren.
Klik op de verkleinde weergave hieronder om een grote weergave te zien.
)
| |
Economie en arbeidsmarkt Enschede |
|
Opdrachtgever: Gemeente Enschede
De gemeente Enschede denkt momenteel na over de economische koers voor de komende jaren. Daarvoor bestaat behoefte aan informatie hoe de gemeente zich ruimtelijk-economisch heeft ontwikkeld, hoe de gemeente momenteel scoort (vergeleken met andere gebieden) en wat de vooruitzichten zijn.
De gemeente heeft aan Bureau Louter verzocht een economisch profiel van Enschede op te stellen. Op verzoek van de gemeente is dat niet gebeurd in de vorm van een rapport, maar in de vorm van een aantal op te leveren figuren, aangevuld met een technische toelichting hoe tot de figuur is gekomen en een korte inhoudelijke interpretatie (in de vorm van korte statements). Het type figuren dat is opgesteld is geselecteerd door de gemeente op basis van eerder onderzoek van Bureau Louter voor andere gemeenten. Vervolgens heeft een specifieke toepassing op Enschede plaatsgevonden.
Ter illustratie is hier het aandeel van de werkgelegenheid weergegeven dat dichtbij een afslag van een snelweg respectievelijk een treinstation is gevestigd. Op typische ‘snelweglocaties’ blijkt in Enschede maar weinig bedrijvigheid gevestigd te zijn, daarentegen is veel bedrijvigheid dichtbij stations gevestigd.
Klik op de verkleinde weergave hieronder om een grote weergave te zien.
)
| |
Gebiedsindeling KvK Noord-Nederland |
|
Opdrachtgever: Kamer van Koophandel Noord-Nederland
Op 1 januari 2008 gaan de drie Kamers van Koophandel in het Noorden fuseren. Momenteel zijn de voorbereidingen daarvoor in volle gang. Binnen KvK-gebieden bestaan Regiocommissies. Met het samenvoegen van de Kamers zal opnieuw gekeken moeten worden naar een indeling in gebieden waarin Regiocommissies actief zijn. Naar aanleiding daarvan heeft de Kamer van Koophandel Noord i.o. aan Bureau Louter verzocht voorstellen voor mogelijke gebiedsindelingen in het Noorden te doen. Op basis van verschillende criteria heeft Bureau Louter vijf mogelijke gebiedsindelingen opgesteld.
Voor de verschillende gebieden zijn ook (zeer korte) economische profielen opgesteld (zie hieronder het voorbeeld Groningen – Assen).
Klik op de verkleinde weergave hieronder om een grote weergave te zien.
)
| |
Ruimtelijk-economische schets Gooi en Vechtstreek |
|
Opdrachtgever: Kamer van Koophandel Gooi en Eemland
Recentelijk is in de regio Gooi en Vechtstreek een AHRI-procedure gestart voor gemeentelijke herindeling. Door de Kamer van Koophandel Gooi- en Eemland is aan Bureau Louter gevraagd onderzoek te doen naar de betekenis van een eventuele gemeentelijke herindeling voor het regionaal bedrijfsleven.
Een eenduidige, objectieve methode om de optimale gemeentelijke indeling te bepalen bestaat niet, mede omdat per economisch thema het relevante ruimtelijk schaalniveau verschilt. Het was daarom de doelstelling van het onderzoek om randvoorwaarden aan te geven waarmee in politieke discussies in ieder geval rekening gehouden zou moeten worden vanuit het perspectief van het bedrijfsleven. De vraag is dan waar samenwerking (in welke vorm dan ook) mogelijk tot betere economische resultaten kan leiden.
Vragen die centraal stonden bij het opstellen van de ruimtelijk-economische verkenning waren:
- Hoe staat de economie van Gooi en Vechtstreek ervoor?
- Wat valt er de komende jaren te verwachten van de ruimtelijk-economische ontwikkeling in de regio?
- Hoe scoort Gooi en Vechtstreek vergeleken met omliggende regio’s in de Noordvleugel van de Randstad en met vergelijkbare benchmarkregio’s (Alkmaar e.o., Agglomeratie Haarlem, Leiden en Bollenstreek, Delft en Westland)?
- Welke economische rol spelen de verschillende gemeenten (volgens de huidige gemeentelijke indeling)?
De ruimtelijk-economische verkenning heeft betrekking op ontwikkelingen in het verleden, de huidige situatie en de toekomst. De belangrijkste thema’s daarbij zijn economische specialisaties, de arbeidsmarkt, bedrijfslocaties (bedrijventerreinen en kantoren) en infrastructuur.
| |
CWI-congres ‘Werkt de stad?’ |
|
Opdrachtgever: CWI Nederland
Het CWI Jaarcongres 2006 had als thema ‘Werkt de stad? Arbeidsmarktbeleid in stedelijke gebieden’. Peter Louter heeft geassisteerd bij de inhoudelijke opzet van het congres (bepalen opzet congres, thema’s van lezingen en selecteren en uitnodigen van sprekers). Daarnaast heeft Bureau Louter, met medewerking van Anske Bouman van CWI Nederland, een position paper opgesteld, met als titel ‘Stedelijke arbeidsmarkten in Nederland’. Daarin werden verschillen tussen stadsgewesten en binnen stadsgewesten (tussen stad en suburbs) blootgelegd voor thema’s als het aantal banen, de beroepsbevolking, werkloosheid en pendel.
Klik op de verkleinde weergave hieronder om een grote weergave te zien.
)
| |
Ontwikkelingskansen Twente in internationaal perspectief |
|
Opdrachtgever: Provincie Overijssel
In samenwerking met: Royal Haskoning en Stadt um Bau
Aan Royal Haskoning (hoofdaannemer), StadtUmBau en Bureau Louter is door de Provincie Overijssel opdracht verleend voor een onderzoek naar de ontwikkelingskansen van Twente in internationaal perspectief, met een accent op ontwikkelingen langs de E30-corridor. Binnen dat project is door Bureau Louter een deelproject uitgevoerd, namelijk een ruimtelijk-economische analyse van de MONT-regio (Münster – Osnabrück – Netwerkstad Twente), veelal in het ruimere perspectief van de Randstad- Hannover regio. De belangrijkste bevindingen van dit deelproject zijn verwerkt in het hoofdrapport (’Ontwikkelingskansen Twente in internationaal perspectief’). De analyse van Bureau Louter staat in het rapport ‘Ruimtelijk-economische analyse MONT-regio’.
Klik op de verkleinde weergave hieronder om een grote weergave te zien.
){kind=spacer}
| |
Contra-expertise nut en noodzaak Moerdijkse Hoek |
|
Opdrachtgever: Gemeente Moerdijk
Er bestaan plannen voor de aanleg van een grootschalig bedrijventerreinen: De Moerdijkse Hoek. Het terrein is gesitueerd in Noordwest-Brabant, voornamelijk op het grondgebied van de gemeente Moerdijk en aansluitend op Havenschap Moerdijk.
Inmiddels zijn er diverse rapporten verschenen waarin wordt ingegaan op de ruimtebehoefte voor een dergelijk terrein, op de nut en noodzaak en op het type bedrijven dat op een dergelijk terrein gevestigd zou kunnen en mogen zijn.
Door de gemeente Moerdijk is aan Bureau Louter gevraagd een beoordeling van deze rapporten op te stellen. Aandachtspunten daarin vormden de uitgangspunten van de onderzoeken, de correctheid van de toegepaste methodologie en de plausibiliteit van de resultaten. Meer specifiek is tevens gevraagd een oordeel te geven over de conclusies die in de verschillende rapporten zijn geformuleerd wat betreft het type bedrijvigheid dat op De Moerdijkse Hoek gevestigd zou kunnen/ moeten/ mogen zijn. Daarbij ging bijzondere aandacht uit naar de behoefteraming van diep vaarwaterlocaties.
De conclusie uit de contra-expertise luidt dat nut en noodzaak in ieder geval niet aangetoond kunnen worden op basis van de tot nu toe uitgevoerde onderzoeken.
| |
Ruimtelijk-economische ontwikkelingen Centrale As regio |
|
Opdrachtgever: Provincie Fryslân
In samenwerking met: Boersma en Van Alteren
Er bestaan plannen voor de aanleg van een grootschalig bedrijventerreinen: De Moerdijkse Hoek. Het terrein is gesitueerd in De Provincie Fryslân heeft het voornemen de wegverbinding Dokkum-Veenwouden-Burgum-Nijega/Garyp (de zogenaamde ‘Centrale As’) om te bouwen tot een stroomweg B. Het doel daarvan is enerzijds om in Noordoost Fryslân de bereikbaarheid, verkeersveilighied en leefbaarheid te verbeteren. Anderzijds wordt de ombouw als een voorwaarde gezien om te komen tot versterking van de economische structuur in dit gebied, dat te kampen heeft met een sociaal-economische achterstand ten opzichte van het nationaal en noordelijk gemiddelde.
Aan Bureau Louter is verzocht onderzoek te doen om te bepalen in hoeverre de verbeterde wegverbinding een bijdrage zou kunnen leveren aan de ruimtelijk- en sociaal-economische ontwikkeling van de Centrale As Regio (het gebied gevormd door de gemeenten Dongeradeel, Dantumadeel en Tytsjerksteradiel). Daartoe is onderzoek gedaan naar demografische, ruimtelijke en economische ontwikkelingen in de regio en in de relevante omgeving. Naast ontwikkelingen in het verleden en de huidige situatie zijn tevens prognoses opgesteld voor te verwachten ruimtelijk-economische ontwikkelingen.
Illustratie: Visie op bedrijventerreinontwikkeling Centrale As Regio
| |
Maatschappelijke Waarde Analyse Mainport Schiphol |
|
Opdrachtgever: Ministerie van Verkeer en Waterstaat, DGTL
In samenwerking met: TNO Bouw en Ondergrond
Binnen het project heeft Bureau Louter de economische effecten van Schiphol bepaald, onder andere aan de hand van interregionale input-output tabellen. TNO Bouw en Ondergrond heeft effecten in de zin van verkeer en vervoer en milieu bepaald. Hoofdaannemer was Bureau Louter. In het onderzoek worden zeer veel aspecten belicht, namelijk:
- Een ‘omgevingsscan’: Ruimtelijk-economische ontwikkelingen in de regio Schiphol in het algemeen
- De resultaten van het toepassen van een Benchmarkmodel. Aan de hand daarvan is berekend wat de bijdrage van Schiphol aan de economie van Haarlemmermeer en van Groot-Amsterdam is.
- De directe bijdrage van Schipholgerelateerde bedrijvigheid aan de economie
- De indirecte effecten van Schipholgerelateerde bedrijvigheid in de zin van inkoop van goederen en diensten bij andere bedrijven (en de regionale verdeling over Nederland daarvan). Zie onderstaande illustratie.
- De vertegenwoordiging van hoofdkantoren, kantoren en buitenlandse bedrijven in de Schipholregio. Nagegaan is in hoeverre sprake is van een relatief sterke vertegenwoordiging die mogelijk kan worden toegeschreven aan de aanwezigheid van Schiphol.
- De effecten op verkeer en vervoer
- Milieu-effecten
| Direct | ||||||
| Achterwaarts indirect | ||||||
| Totaal | ||||||
| Voorwaarts indirect (I-O relaties) | ||||||
| Totaal (inclusief voorwaarts) | ||||||
Illustratie: Achterwaartse economische effecten van Schiphol per regio
| |
Economisch profiel Zwolle |
|
Opdrachtgever: Gemeente Zwolle
In de Nota Ruimte wordt aan Zwolle (samen met Kampen), in tegenstelling tot de Vierde Nota en de Vijfde Nota geen status van (regionaal) stedelijk netwerk toegekend. Ook wordt aan Zwolle-Kampen, in tegenstelling tot Venlo, het Sloegebied en de WERV-regio, geen status van economisch kerngebied toegekend. De gemeente Zwolle vroeg zich af of het ‘van de kaart verdwijnen’ van Zwolle-Kampen een terechte keuze is. In de discussie met het Rijk had de gemeente Zwolle behoefte aan een onderbouwing van haar economische positie en profiel. Om die reden is door de gemeente en de Provincie aan Bureau Louter verzocht een economisch profiel op te stellen van Zwolle, waarbij de stad wordt vergeleken met gemiddelde scores voor 32 steden en met een viertal, door de gemeente Zwolle, geselecteerde steden (Groningen, Amersfoort, Arnhem en ’s-Hertogenbosch). Geconcludeerd werd onder andere dat Zwolle de laatste dertig jaar zowel in relatieve als in absolute zin een opmerkelijk sterke groei van het aantal arbeidsplaatsen heeft gekend.
Tabel Ontwikkeling arbeidsplaatsen 1973-2003. Top-10 van 32 steden.
| Top-10 | 1973-2003 (* 1000) | |
| 1 | ||
| 2 | ||
| 3 | ||
| 4 | ||
| 5 | ||
| 6 | ||
| 7 | ||
| 8 | ||
| 9 | ||
| 10 |
| |
Groningse Trends 2030 |
|
Opdrachtgever: Provincie Groningen
De Provincie Groningen kijkt voor het ruimtelijk beleid vooruit naar 2030 aan de hand van een viertal toekomstscenario’s. Als input voor de toekomstverkenningen is een trendprognose gewenst. In opdracht van de Provincie Groningen heeft Bureau Louter daartoe een rapport opgesteld. Voor een tiental thema’s is informatie verzameld, indien mogelijk kwantitatief. Het betreft trends op mondiaal/ Europees en nationaal niveau, waar mogelijk ‘vertaald’ naar de Groningse situatie. De tien thema’s zijn demografische ontwikkelingen, wonen, bedrijvigheid naar economische sectoren, arbeidsmarktontwikkelingen, financieel-economische ontwikkelingen, voorzieningen, mobiliteit, sociale cohesie, milieu en water.
Zie onderstaande illustratie voor een vergelijking van Groningen met het nationaal gemiddelde wat betreft de te verwachten groei van het aantal arbeidsplaatsen tot 2030.
| |
Advies opstellen agrarische economische hittekaart |
|
Opdrachtgever: Ministerie van LNV
In samenwerking met: LEI en Alterra
In opdracht van het Ministerie van LNV hebben het Landbouw-Economisch Instituut en Alterra economische hittekaarten voor de agrarische sector en toeleveranciers en afnemers opgesteld. Bureau Louter heeft daarbij geadviseerd.
| |
Verkenning economische effecten calamiteit Botlekverbindingen |
|
Opdrachtgever: Rijkswaterstaat Zuid-Holland
Het economisch functioneren van het Rotterdams havengebied ten westen van de Botlekverbinding (bestaande uit Botlek, Europoort en de Maasvlakte) is in sterke mate afhankelijk van vervoerstromen over de weg (de A15) en per spoor. Bureau Louter is gevraagd een verkenning op te stellen van de economische effecten voor het bedrijfsleven ten westen van de Botlekverbinding van een ernstige calamiteit waardoor alle Botlekverbindingen (per weg en spoor) gedurende een periode van een maand wegvallen.
| |
Imago en ruimtelijk-economische ontwikkeling |
|
Opdrachtgever: Ruimtelijk Planbureau
Het Ruimtelijk Planbureau werkt momenteel aan het project ‘Verkenning van Ruimte’. Naast prognoses voor toekomstig ruimtegebruik wordt in het project een aantal onderwerpen uitgediept waarvan verwacht wordt dat ze in de toekomst belangrijk worden voor het ruimtelijk gedrag van mensen/ bedrijven, de zogenaamde ‘signalen’. Eén van die signalen is ‘imago’. Het Ruimtelijk Planbureau heeft Bureau Louter gevraagd een essay te schrijven over imago en ruimtelijk-economische ontwikkeling, met name ten aanzien van het vestigingsplaatsgedrag van bedrijven en de daaruit volgende ruimtelijke consequenties. Naast een state-of-the-art van bestaande theoretische inzichten is tevens een overzicht opgesteld van empirische onderzoeken waarin de rol en betekenis van imago als vestigingsplaatsfactor centraal stond.
Ten behoeve van het onderzoek hebben de volgende personen meegewerkt aan een interview:
- Prof. dr. J.G. Lambooy (Universiteit Utrecht)
- Prof. dr. O.A.L.C. Atzema (Universiteit Utrecht)
- Prof. dr. E. Wever (Universiteit Utrecht)
- Prof. Dr.-Ing. M. Wegener en Dipl.-Ing. C. Schürmann (Universiteit Dortmund)
- J. Schölvinck, N. Bosch en drs. J.H.G. van Beers (Bureau Goudappel Coffeng)
| |
Criteria voor experimenteeromgevingen meervoudig ruimtegebruik |
|
Opdrachtgever: Habiforum
Habiforum zoekt naar mogelijkheden om direct of indirect meervoudig of intensief ruimtegebruik te stimuleren. Tevens wil men weten wat de ruimtelijke effecten daarvan zijn. Om dat in de praktijk om te zetten bestaat behoefte aan een afwegingskader om ‘experimenteeromgevingen’ voor meervoudig ruimtegebruik te selecteren.
Aan Bureau Louter is gevraagd om, op basis van een beknopte literatuurstudie, een discussienotitie op te stellen waarin een voorzet voor een afwegingskader wordt gegeven. Dat heeft onder andere geleid tot een schema waarin Projecten, hun Omgeving en hun Effecten met elkaar in verband zijn gebracht.
Schema meervoudig ruimtegebruik. Klik op de afbeelding voor een vergrote weergave.
| |
Regiovisie Leeuwarden: Economisch Profiel |
|
Opdrachtgever: Gemeente Leeuwarden en andere betrokken gemeenten en Provincie Friesland
In samenwerking met: BVR Adviseurs, H+N+S Landschapsarchitecten, Boersma & Van Alteren
De Provincie Friesland en de gemeenten in de Westergozone en de Regio Leeuwarden hebben BVR Adviseurs opdracht verleend een Regiovisie op te stellen. Daarin is door BVR samengewerkt met een aantal adviseurs. Bureau Louter heeft geadviseerd op het gebied van ruimtelijk-economische ontwikkelingen. Daartoe zijn onder andere prognoses opgesteld voor de uitgifte van bedrijventerreinen en de nieuwbouw van kantoorruimte. Er zijn onder andere vier scenario’s opgesteld voor de ontwikkeling van de economie van de regio Leeuwarden tot 2030.
Combinatie van twee typen groeiscenario’s en twee typen beleidsinsteek leverde de volgende vier denkrichtingen:
- M+ Gematigd marktvolgend beleid bij hoge groei
- M- Gematigd marktvolgend beleid bij gematigde groei
- B+ Beleidsmatige sturing bij hoge groei
- B- Beleidsmatige sturing bij gematigde groei
Planning bedrijventerreinen 2011-2030 in vier scenario’s
| Aandeel uitgifte 1991-2000 | M+ (ha.) 2011-2030 | M- (ha.) 2011-2030 | B+ (ha.) 2011-2030 | B- (ha.) 2011-2030 | |
| Boarnsterhim | |||||
| Franekeradeel | |||||
| Harlingen | |||||
| Leeuwarden | |||||
| Leeuwarderadeel | |||||
| Menaldumadeel | |||||
| Littenseradiel | |||||
| Tytsjerksteradiel | |||||
| Regio Leeuwarden |
 |
 |
|
 |
|
 |
 |
 |
|
 |